หากจะพูดถึงศิลปะเวียดนามในช่วงศตวรรษที่ 5 เราคงจะต้องย้อนกลับไปยังยุคทองของอาณาจักรฟุง (Funan) และลินเงา (Champa) ซึ่งเป็นสองอารยธรรมที่เจริญรุ่งเรืองในดินแดนอินโดจีน ในเวลานั้นศาสนาพราหมณ์และพุทธศาสนาหิน Duque ได้แผ่ขยายอิทธิพลไปทั่วทั้งภูมิภาค และส่งผลต่อการกำเนิดของงานศิลปะอันวิจิตร
จากหลากหลายช่างฝีมือ ผู้หนึ่งที่โดดเด่นในยุคนั้นก็คือ Phan Ngoc ช่างแกะสลักผู้มีความเชี่ยวชาญด้านการสร้างรูปเคารพของเทพเจ้าและบุรุษสำคัญ ผลงานของเขาเต็มไปด้วยรายละเอียดอันวิจิตร สัดส่วนที่ลงตัว และท่าทางที่แสดงถึงความสง่างาม
หนึ่งในผลงานชิ้นเอกของ Phan Ngoc คือ “Guardian Deity” หรือ “เทพผู้พิทักษ์”
รูปเคารพนี้เป็นหินทรายแดงแกะสลักอย่างประณีต สูงประมาณ 70 เซนติเมตร และหนักกว่า 100 กิโลกรัม “Guardian Deity” แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการนำเสนอความเป็นอภินิหารของศาสนาพราหมณ์ได้อย่างยอดเยี่ยม
ลักษณะเด่นของ “Guardian Deity”
-
ท่าทางสง่างามและแข็งแกร่ง: เทพผู้พิทักษ์ยืนอยู่ในท่ามหาสมาธิ มือทั้งสองถืออาวุธประจำตัวคือตรีศูล (Trisula) ซึ่งเป็นอาวุธที่ใช้โดยพระ濕婆
-
ใบหน้าที่แสดงถึงความสงบและความเมตตา: แม้จะมีร่างกายที่แข็งแกร่ง แต่ใบหน้าของเทพผู้พิทักษ์กลับเต็มไปด้วยความสงบและเมตตา ดวงตาขวางลงเหมือนกำลังจ้องมองไปในอนาคต
-
เครื่องประดับอันวิจิตร: เทพผู้พิทักษ์สวมมงกุฎที่ประดับด้วยอัญมณี อกของท่านถูกปกคลุมด้วยผ้าไหมเนื้อบาง และร่างกายถูกพันด้วยสร้อยมรกตสีเขียว
-
รายละเอียดอันประณีต:
| รายละเอียด | คำอธิบาย |
|---|---|
| ผม | มัดเป็นปมยาว และประดับด้วยดอกบัว |
| จีวร | สวมทับด้วยจีวรสีเหลืองทอง |
| เติร์ม | สวมรองเท้าสานจากหวาย |
ความสำคัญของ “Guardian Deity”
“Guardian Deity” ไม่ใช่เพียงแค่รูปเคารพธรรมดา แต่เป็นสัญลักษณ์ที่แสดงถึง
-
ศักยภาพของอารยธรรมเวียดนามในสมัยโบราณ: การแกะสลักหินทรายอย่างประณีตนี้ เป็นตัวบ่งบอกถึงความชำนาญและความสามารถของช่างฝีมือเวียดนาม
-
อิทธิพลของศาสนาพราหมณ์ต่อศิลปะเวียดนาม: “Guardian Deity” แสดงให้เห็นถึงการผสมผสานอย่างลงตัวระหว่างศาสนาพราหมณ์และศิลปะท้องถิ่น
-
ความเชื่อและค่านิยมในสมัยนั้น: เทพผู้พิทักษ์ เป็นตัวแทนของความแข็งแกร่ง ความสงบ และความเมตตา ซึ่งเป็นค่านิยมที่สำคัญในสังคมเวียดนามโบราณ
“Guardian Deity” เป็นผลงานศิลปะที่น่าสนใจและมีค่าทางประวัติศาสตร์อย่างมาก ชวนให้เราหันมามองถึงอารยธรรมของเวียดนามในสมัยก่อน และความงดงามของศิลปะที่ถ่ายทอดผ่านศาสนาพราหมณ์มาจนถึงทุกวันนี้
การอนุรักษ์ “Guardian Deity”
ปัจจุบัน “Guardian Deity” ถูกเก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์แห่งชาติเวียดนาม กรุงฮานอย ผู้ที่สนใจสามารถไปเยี่ยมชมและศึกษาความงดงามของรูปเคารพชิ้นนี้ได้
